Güncelleme: 15/02/2021
Nöropatik ağrı sinir hasarı ya da sinir sisteminde bir problem nedeni ile oluşan bir ağrı tipidir. Genellikle yakıcı, keskin, bıçak saplanır gibi ve karıncalanma şeklindedir. Ağrı kesintisiz olabileceği gibi, gelip gidebilir de. Nöropatik ağrı genellikle istirahatte ve gece daha kötüdür. Bazen çok hafif dokunuşla bile çok şiddetli ağrı hissedilebilir. Nöropatik ağrı çok ciddi olabilir ve günlük yaşamı etkileyebilir. Hatta nöropatik ağrı uyku uyumaya ve yemek yemeye bile engel olabilir. Bu durum depresyona neden olabilir. Bazı vakalarda nöropatik ağrı kendiliğinden geçerken bazı vakalarda aylar hatta yıllar sürebilir.
Farklı pek çok hastalık nöropatik ağrıya neden olabilir.
1. Bazı metabolik hastalıklar (Ör: şeker hastalarında görülen diyabetik nöropati).
2. Bazı viral enfeksiyonlar (Ör: zona sonrası görülen postherpetik nevralji).
3. Bazı nörolojik hastalıklar (Ör: inme ve multipl sklerozda görülen nöropatik ağrılar)
4. Cerrahi girişim ya da travma sonrası sinir basısı ya da hasarı
5. Kanserler
6. Bazı ilaçların yan etkileri (Ör: kemoterapi ilaçları)
7. Ağır alkol kullanımı
Bazen de ağrının nedeni bulunamayabilir.
Doktorunuz öykünüzü dinleyip muayene ettikten sonra bazı kan testleri ve elektromiyografi dediğimiz sinirleriniz ve kaslarınızın normal çalışıp çalışmadığını gösteren bir tetkik isteyebilir.
Herkese yararlı olan tek bir tedavi yöntemi yoktur. Nöropatik ağrı tedavisi hem ilaçlarla hem de bazı aktivitelerle yapılabilir.
Nöropatik ağrı tedavisinde pek çok farklı ilaç kullanılır. Bunların içinde epilepsi ve depresyon gibi başka hastalıkları tedavi eden ilaçlar da vardır. Depresyon ilaçları beyindeki ağrıyı işleyen bölgelerde etkili oldur. Epilepsi ilaçları ise aşırı faal sinirler üzerine etkilidir.
Kullanılan diğer ilaçlar ağrı giderici krem ya da spreyler, ağrıyı bloke eden enjeksiyonlardır.
Opioid denen ve yeşil reçete ile alınabilen bazı ilaçlar da bazen nöropatik ağrı tedavisinde kullanılabilir. Ancak bu ilaçlar bazı kişilerde bağımlılık yapabildiği için dikkatli kullanılmalıdır. Nöropatik ağrı tedavisinde yararlı olabilecek diğer yöntemler fizik tedavi, gevşeme egzersizleri, masaj tedavisi ve sinir uyarılarını etkileyen aletlerdir.
Nöropatik ağrı tedavisi kişiye özel olup hastanın ağrısını geçiren en iyi tedaviyi bulmak için birkaç değişik ilaç denenmesi gerekebilir.
Zona varisella-zoster virüsünün neden olduğu ağrılı ve döküntülü bir hastalıktır. İnsanların %20 kadarında hayatlarının herhangi bir döneminde zona meydana gelebilir. Zona geçmişte suçiçeği geçirmiş kişilerde görülür. Suçiçeği geçirdikten sonra virüs vücudumuzda herhangi bir belirti yapmadan kalmaya devam eder ve hayatımızın ileri dönemlerinde yeniden aktive olarak zonaya neden olur. Her yaşta ortaya çıkabilirse de en sık 50 yaş sonrası gelişir. Tamamen sağlıklı kişilerde görüldüğü gibi kanser, kemoterapi, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullanımı ve HIV enfeksiyonu gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlarda daha sık görülür.
Zona bulaşıcı değildir. Ancak hiçbir zaman suçiçeği geçirmediniz ve suçiçeği aşısı olmadıysanız zona olan bir kişi ile temas sonucu suçiçeği olabilirsiniz.
Zona başladıktan üç aydan daha sonra devam eden ağrıyı tanımlamak için kullanılan terimdir. Zonanın en sık görülen komplikasyonudur. Yaklaşık %10-15 oranında ortaya çıkar. Yaşlı ve immun sistemi zayıf kişilerde daha çok görülür. Ağrı tipik olarak zona döküntüsünün olduğu cilt bölgesindedir. Genellikle yanıcıdır.
Çoğu vakada postherpetik nevralji ağrısı zaman içinde azalır. Bazı kişilerde ise aylar hatta yıllar sürebilir.
Tedaviye genellikle epilepsi ilaçları ile başlanır. Fayda sağlanmaz ise düşük doz trisiklikantidepresan ilaçlar ve/veya kremler denenebilir. Bazen de kısa süre için opioid ilaçlar kullanmak gerekebilir.
